Genel Dilbilim, Lehçe Dilbilim, Budun Dilbilim Nedir?

Genel dilbilim, lehçe dilbilim, budun dilbilim nedir? Dilbilim... Filoloji... Dil araştırmaları... Detaylar Butik Kitap'ta...

03 Feb 2023 Genel 393

Genel dilbilim, lehçe dilbilim, budun dilbilim nedir?

Genel dilbilim, tekil olarak herhangi bir dil üzerinde çalışmaz, tüm dilleri nesne olarak alır ve onların genel kurallarını belirlemeye çalışır. Bir bakıma insan dilinin soyut bir modelini çıkartır. Dilin biyolojik kökeni ile dil ile dil kullanımının biyolojik esaslarını araştırır. Ses bilgisi, ses bilimi, sözcük bilimi, yazı dili, dilbilgisi, anlambilim, dil felsefesi, sözdizimi, metin dilbilim.

Dilbilimin alanlarından biri de ikinci dil edinimidir. İkinci dil edinim sürecinin niteliğini saptamaya çalışan bu alan, aynı zamanda ikinci dil edinimi ile anadili edinimi arasındaki benzerlik ve farkları belirlemeye çalışmaktadır. Uygulamalı dilbilim, dil öğretiminde etkili olacak dil öğretim yöntemleri üzerinde durmakta ve ikinci dil öğreniminde ne gibi etmenlerin öğrenim sürecini etkilediğini araştırmaktadır. Dilbilimin diğer alanlarında edinilen bilgilerin tümünün uygulandığı alan uygulamalı dilbilimdir. Endüstride de kullanılır. Bilgi organizasyonları, bilgi sunumu, bilgi üretimine yardımcı olan ve dil teknolojisine uygun çözümler üreten temel sorulara ilişkin destek verir. Arama motorları, metin içi sözcük arama, uydurma diller (Esperanto, Europanto, Volapük), metni bölen çizelge, resim, diyagram ve formüller, resim dili bu bilimin inceleme alanına girer.

Lehçe dilbilim (diyalekt), belli bir anadilin coğrafi şartlara göre değişiminin kurallarını, sistemini, ortaya çıkartan bilim dalıdır. Ayrıca şive dilbilim, dilin telaffuz ve seslendirme farklarını anlamaya çalışır. Bir dili konuşanlar, ister istemez belli tarihsel dönemlerde ayrılmışlar ve başka milletlerle iletişim içerisine girmişlerdir. İçinde yaşadıkları coğrafyalar da dilde birtakım değişikliklere yol açmıştır.

Budun dilbilim, insanların etnik gruplara ayrılışını, bu grupların kökenini, oluşumunu, yeryüzüne yayılışını, aralarındaki bağıntıları ve bunların töre, dil ve kültür niteliklerini, genel yasalar çıkarmak amacıyla inceleyip karşılaştıran, geçmişte yaşamış ve halen yaşamakta olan değişik kültürleri karşılaştırmalı olarak inceleyen bilim dalıdır. Bir bakıma insanların kültür tarihini aydınlatır ve folklora yardımcı olur.