Edebiyat Türleri Kavramı Ne Anlama Gelir?
Edebiyat türleri kavramından ne anlıyoruz? Edebiyatta kullanılan türler nelerdir? Bu türlerin kendine has özellikleri var mıdır? Bütün bu bilgiler Butik Edebiyat'ta...
Edebiyat türleri
Edebiyat bir söz ve yazı sanatıdır. Edebiyatçılar yani edipler, duygu, düşünce ve hayallerini belli edebiyat türleri aracılığıyla anlatır. Yazar ve şairlerin duygu ve düşünceleri, edebiyatta kullanılan türler ile somutlaşır. Yazar ve şairler, okurla edebi türler vasıtasıyla iletişim kurar. Peki edebi türler kavramının tanımı nedir? Bu tanımı şöylece verebiliriz:
Edebi bir nitelik taşımak koşuluyla roman, şiir, deneme, öykü, anı, biyografi vs. tarzlarında yazılan yazılara ve şiirlere denir.
Yukarıdaki tanımdan da görüleceği gibi edebi türlerinde önemli olan güzelliktir. Yazar ya da şair okurların güzellik duyusuna hitap etmek için yazar.
Edebi türlerin özellikleri
Edebiyatın, dolayısıyla edebiyat türlerinin kendine özgü birtakım özellikleri vardır. Edebiyatçılar, bu özellikleri bilen ve yapıtlarında uygulayan kimselerdir. Okurun bir yapıtı güzel olarak vasıflandırabilmesi için bu kuralları uygulamak gerekir. Edebiyat türlerinin kuralları, ortaya çıkan yapıtın güzelliğini doğrudan etkiler. Edebiyat türlerinin özelliklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Şiir, mısralar halinde yazılır. Okurda heyecan uyandırır.
- Deneme, şiirin düz yazıyla yazılmış halidir. Estetik bu türde çok önemlidir, yazar duygu ve düşüncelerini güzel bir yazı halinde anlatır.
- Roman ve hikaye, gerçek ya da gerçekleşmesi mümkün olan olayları yer, zaman, kişiler ve olay örgüsü bağlamında anlatır.
- Makale, fıkra, biyografi, otobiyografi ve anı gibi türler öğreticidir. Okura bilgi vermek için yazılır.
Görüldüğü gibi her edebi türün kendine has özellikleri vardır. Bir yazarın ya da şairin bu özellikleri bilmesi gerekir ki güzel bir yapıt çıkarabilsin.
Edebi türler nelerdir?
Edebi türleri nazım (şiir) ve düz yazı (nesir) olmak üzere iki ana başlıkta toplayabiliriz. Bu başlıklar altında başka alt başlıklar da vardır. Şiirsel türler dizeler halinde yazılır, kafiye ve redif kullanılır, hepsinin de belli bir ölçüsü vardır. Destan, ağıt, eleji gibi türler şiirdir. Nesir yani düz yazı türleri satırlarla yazılır, düşünce birimi olarak paragraf kullanılır. Roman, öykü, deneme, anı, biyografi, masal, efsane gibi türler düz yazı türleridir. Düz yazı türlerinin arasında şiir parçaları olabilir.
