Masal Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Masal nedir? Özellikleri nelerdir? Halk edebiyatı... Halk anlatıları... Masalları... Olay esasına dayalı metinler... Detaylar Butik Kitap'ta...

16 Nov 2022 Genel 357

Masal nedir? Özellikleri nelerdir?

Bütünüyle hayale dayalı, gerçeklik payı bulunmayan anlatılara masal denir. Masallarda farklı özellikleri olan kişilerin yaşadığı olağanüstü olaylara yer verilir. Öteki Türk boylarında kıssa, destan, hallap, ötünç, nagıl, hekat adları ile anılır.

Döşeme, olay ve dilek olarak 3 bölümü bulunmaktadır. Döşeme bölümü masalın giriş bölümüdür. Tekerleme vardır bu bölümde. Masalın tanıtılır. Yerin, zamanın ve kişilerin özelliklerinden söz edilir. Olay bölümünde masal anlatılır. Dilekbölümünde iyiler kazanır, kötüler kaybeder. İyi dileklerde bulunulur. 

Masallar, hayvan masalları, gerçekçi masallar, olağanüstü masallar ve zincirleme masallar olarak 4 başlıkta toplanır. Kadınlar tarafından anlatılır. Dinleyicileri her gruptan insanlardır. Masalları masal anası, masal ninesi ya da masalcı anlatır.

  • Başında, ortasında ve sonunda kalıplaşmış sözlere yer verilir.
  • Zaman ve yer belli değildir. zaman ve mekanda olağanüstü özellikler görülür. Masalların mekânı Kaf Dağı, gibi hayali masal ülkeleridir.
  • Masal kahramanları, şehzadeler, vezirler, yoksul kızlar, periler, devler, padişahlardır.
  • Masallarda kahramanlar iyi – kötü ve haklı – haksız olmak üzere iki grupta toplanır.
  • Masallarda her zaman iyiler, haklılar kazanır kötüler, haksızlar kaybeder.
  • Toplumun hayal gücünün ürünüdür.
  • Masalların eğitici bir işlevi vardır ve amacı insanları iyiye, güzele, doğruya yöneltmektir.
  • Genellikle -miş’li geçmiş zaman kipi kullanılır.
  • Masalların “Bir varmış bir yokmuş”, “Evvel zaman içinde kalbur saman içinde”, “Gökten üç elma düşmüş… ” gibi tekerleme bölümleri vardır. Masalın tekerleme bölümüyle başlaması okuyucuyu olağanüstü olaylara hazırlama amaçlıdır.
  • Fabllarda her zaman insan dışı varlıklar kahramanken masallarda her zaman insan dışı kahramanlar bulunmaz.