Parnasizm Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Parnasizm nedir? Özellikleri nelerdir? Edebi akımlar... Edebiyat akımları... Parnasyenler... Edebiyat anlayışları... Detaylar Butik Kitap'ta...
Parnasizm nedir? Özellikleri nelerdir?
XIX. yüzyılın ortalarında romantik şiire tepki olarak doğmuş bir akımdır. Adını bir şiir kitabından alan bu akım, realizmin ve natüralizmin şiirdeki karşılığıdır. Sanat sanat içindir anlayışını savunurlar ve biçim olarak yetkinliği, dış gerçekliğin tasvirini, duygudan arındırılmış düşünceyi nesnellik içinde anlatan şiir akımıdır.
- Tasvir: Parnasyen şair duygularından, acılarından şiirde bahsetmez. Onlar içinde yaşanılan doğanın, varlıkların sahip olduğu güzelliği anlatırlar.
- Nesnellik: Şair hayat ve doğa karşısında kendi düşüncelerini şiirde anlatmaz. Onlara göre aşırı öznellik şiiri kalıcılıktan uzaklaştırır.
- Felsefi Şiir: Parnasyen şairlerde düşünce ön plandadır. Duygusal olmayan evrensel nitelikteki bu düşünce herkese ait olmalıdır.
- Biçim: Parnasyenler hem şiirin dil yapısı olarak hem de şekil olarak kusursuz olması görüşündedirler. Nazım şekli olarak genelde soneyi tercih etmişlerdir.
- Kafiye olarak abba/ abba/ ccd/ eed şeklinde kafiyelenmiş, 4+4+3+3 şeklinde bentlerden oluşan nazım şekli sonedir.
- Ritm: Sembolizmde olduğu gibi iç yapıdan doğan ahengi değil, dış yapıdan doğan ritmi önemserler.
- Sanatın İşlevi: Sanat kendisi dışında başka hiçbir şeye hizmet edemez amacı taşır. Sanatta fayda olamaz.
- Parnasyen şairler ve eserleri; Gautier (Muhtelif Şiirler), Leconte de Lise (Barbar Şairler), Banville (Les Cariatides), François Coppee (Le Passant)
- Türk edebiyatında ise Tevfik Fikret ve Yahya Kemal bu akımda şiirler yazmışlardır.
Örnek şiir
Sonnet
Eskiden niceleri Burgonya bahçelerinde,
Adlarını kazıdılar ağaçlara sevdiklerinin
Niceleri o canım salonlarında Louvreların
Burunları havada gülüp eğlendiler delice.
Noldu peki? Şimdi kim biliyor onları? Kimse,
Hepsi göçüp gittiler ardı sıra birbirlerinin,
Adlarını bilen yok bakın bugün hiçbirinin
Bunlar da bir zamanlar yaşadı demiyor hiç kimse.
Her şey bu hesap. Marie, Cassandre, siz Helena
Eriyip giderde o canım tenleriniz toprakta,
-Bir günlüktür saltanatı zambakların, güllerin
Gelip Ronsard, Seine’de, o sırrı Loirelarda
Ölümsüz etmeseydi sizi bu dünyada, acaba
Kim ederdi lafını sizin de yaşadığınızın. (Jose-Maria de Heredia)