Asaf Halet Çelebi Kimdir?

Asaf Halet Çelebi kimdir? Cumhuriyet dönemi Türk şiiri... Saf şiir... Sembolist şiir... Mitolojik göndermeler... Detaylar Butik Kitap'ta...

05 Jul 2022 Genel 720

Asaf Halet Çelebi kimdir?

1907’de İstanbul’da doğan Çelebi, sekiz yıl Galatasaray Sultanîsi’nde okuduktan sonra, kısa bir süre Sanayi-i Nefise Mektebine kaydolduysa da oradan ayrılarak Adliye Meslek Mektebi’ni bitirdi. Osmanlı Bankası, Denizyolları gibi çeşitli kurumlarda memurluklar yaptıktan sonra, en son İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi seminer kütüphanesinde çalıştı. 1958’de İstanbul’da öldü ve Küplüce Mezarlığı’na defnedildi. Fransızca ve Farsçayı bilen şair, Hintçe, Arapça ve Sanskritçeyi de okuyup anlayabilecek düzeyde bilmektedir. Şiir üzerine görüşlerini “Benim Gözümle Şiir Davası” adıyla seri halinde yayımlamıştır. Bu serinin içerisinde “Saf Şiir”, “Şiirde Vuzuh”, “Şiirde Şekil”, “Mücerred Şiir”, “Şiirde Ruh Ânı” ve “Şiirlerimde Mistisizm Temayülü” yazıları vardır.  ona göre şiirin metafizik bir kaynağı vardır. Mitolojiden, Divan edebiyatından etkilenen şair için “kültür şiiri” yazdığı söylenebilir.  Şiir, kelimelerin bir araya gelmesinden oluşan büyük bir şiirdir.  Kelimelerin sözlük anlamlarına takılmamak lazımdır. Kelimeler şiirde birtakım yeni anlamlara kavuşarak sembol ve imge halini alır. Bu da anlamı ikinci plana iter. Ses onun şiirinde önemlidir. Bunun için aliterasyon ve asonansa başvurur. Tahkiye ve duygusallığın karşısındadır. Garip akımı gibi tedahüle karşıdır. Kendi şiirlerini sezgi şiiri olarak adlandırır. Doğu mistisizmi, tasavvuf, çocukluk intibaları, masallar ve kutsal kitaplar onun şiirinin kaynaklarıdır. Âsaf Hâlet, şiirlerinde ölüm, ebediyet, yokluk, devamlılık ve çocuk bilinçaltı gibi konuları işlemiş, tasavvufî menkıbeleri, halk inanç ve hikâyelerini, masalları, eski Mısır, Hind, Çin gibi egzotik motişeri kullanmıştır. “ammon râ’ hotep”, “dut bu a’ru ünnek pahper”, “kama pet”, “kama tâ”, “om mani padme hum” gibi anlamı bilinmeyen ibareler kullandığı için ruh hastası olduğu söylenmiştir. Ona göre bu sözler çeşitli kültür ortamlarından alınmıştır. Asaf Halet Çelebi, hiçbir akıma girmemiş ve kendine has bir şiir çizgisi oluşturmuştur. Sanatçı gençlik yıllarında divan edebiyatından etkilenmiş, gazeller ve rubailer yazmıştır. 1937′den sonra serbest ölçü kullanmaya ve Batı şiirinin tekniklerine yönelmeye başlamıştır. Şiirlerinde ses, imge, anlam ve düşünce olarak kültürler arası ve metinler arası bir özellik söz konusudur.

Eserleri nelerdir?

  • He
  • Lâmelif
  • Om Mani Padme Hum