Edebiyat Bilimi Nedir? Edebiyat Bilim midir?
Edebiyat bilimi nedir? Edebiyat bilim midir yoksa sanat mıdır? Edebiyatta bilimsel olarak ne tür faaliyetler yapılır? Edebiyatın bilimsel ve sanatsal karşılığı nelerdir? Bütün bu soruların yanıtı Butik Kitap'ın bugünkü yazısında...
Edebiyat bilimi nedir? Edebiyat bilim midir?
Pek çok insanın merak ettiği konulardan biri edebiyatın bir bilim dalı olup olmadığıdır. Toplumda genel olarak "edebiyat" denince akla şiir, roman, hikaye ve masal gibi edebi türler gelir. Ve bu edebi türlere dahil kitaplar da bir sanat eseri olduğundan herkes, edebiyatın;
"kelimelerle yeni bir dünya oluşturma, imge yaratma ve kurgu yapma sanatı"
olduğunu düşünür. Aslında haksız da sayılmazlar, çünkü edebiyatın bilimsel bir yanının bulunduğu, hiçbir zaman bu insanlara söylenmemiştir. Edebiyatın sadece bir sanat dalı olduğunu düşünenler, üniversitelerde bilim adamlarının ve serbest çalışan yazarların edebiyatın bilimsel yanıyla ilgilendiğini hiç düşünmezler.
Yazın bilimi nedir?
Edebiyat ya da diğer adıyla yazın, aynı zamanda bilimsel bir faaliyet alanıdır. Üniversitelerin Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde edebiyatla bir bilim dalı olarak ilgilenen pek çok akademisyen vardır. Bu akademisyenler;
- Edebiyat tarihi
- Edebiyat kuramları
- Karşılaştırmalı edebiyat
- Edisyon kritik
- Şiir tahlili
- Metodoloji
- Dilbilim
- Halk edebiyatı
- Divan edebiyatı
- Modern Türk edebiyatı
alanlarında bilimsel çalışmalar yaparlar. Bu bilimsel çalışmalar, genel olarak dil ya da edebiyat sahasına münhasır kılınır. Dilin tarihi süreç içerisinde incelenmesi, dilbilim çalışmaları, edebi metinlerin incelenmesi ve karşılaştırılarak en sahih metnin ortaya çıkarılması, saha araştırmaları, yazar ve şairlerin yaşamı, bir edebi dönemin incelenmesi gibi konular edebiyat biliminin inceleme sahasına girer.
Bütün bu açıklamalar bir arada değerlendirildiği zaman görülecektir ki edebiyat hem bir sanat dalıdır hem de bir bilim dalı.
Yazın bilimi
Edebiyat yani yazın bilimi, daha çok edebi metinler üzerinde durur. Yazar ve şairlerin edebi metinlerini farklı metotlar çerçevesinde eleştirilir. Daha çok metin ve yazar ne demiş, sorusu üzerinde durulur. Günümüzde bu çalışmaların dışında yazar ve şairlerin yaşamları da inceleme konusu yapılır. Belli bir dönem (Tanzimat, Servet-i Fünun, Milli Edebiyat, Cumhuriyet Dönemi) ele alınarak, bu dönemde ne tür edebi faaliyetler yapılmış, bu edebi faaliyetlerin mahiyeti nedir, gibi soruların üzerinde de durulur.
