Niyazi-i Mısrî Kimdir?
Niyazi-i Mısrî kimdir? 17. yüzyıl şairi Niyazi-i Mısri... Halk edebiyatı... Tasavvuf şiiri... Mutasavvıf şairler... Detaylar Butik Kitap'ta...
Niyazi-i Mısrî kimdir?
Gerçek ismi Mehmet olan Niyazi-i Mısri, Malatya’nın Soğancı köyünde dünyaya geldiği için “Soğancızade” lakabı ile da tanınmaktadır. Halvetiye tarikatının Mısriye kolunu kurmuştur. Malatya’da Halveti şeyhlerinden Hüseyin Efendi’ye bağlanmıştır. Diyarbakır, Bağdat ve Kerbela'dan geçerek 4 senede Mısır’a gelmiştir, Kahire’de bir Kadîrî şeyhine intisap etmiştir. Ardından İstanbul’a ve Bursa’ya, buralardan da Uşak’a geçmiştir. Ümmi Sinan ile tanışmıştır, Antalya’nın Elmalı kazasında vaazlar vermiştir. Oradan Uşak’a giderek çilesini tamamlamıştır. Ardından Çal ve Kütahya’ya geçmiştir. En sonunda Bursa’ya yolu düşmüştür.
- 3 kez iftirayla karşılaşarak sürülmüştür.
- Aruz ile kaleme aldığı şiirlerde genel olarak Nesimî ile Fuzulî; heceyle kaleme aldıklarındaysa Yunus Emre’nin etkileri açıktır.
- Divân-ı İlâhîyyat’ın dışında Risâletü’t-Tevhîd, Şerh-i Esmâ-i Hüsnâ, Sure-i Yûsuf Tefsiri, Es’ile ve Ecvibe-i Mutassavvıfâne, Şerh-i Nutk-ı Yûnus Emre, Risâle-i Eşrât-ı Saat, Tahirnâme, Risâle-i Haseneyn, Divân-ı İlâhiyât, Mektubât, Risâle-i Hızriye, Fâtiha Tefsiri, Risâle-i Hilye-i Hz. Hüseyn, Sure-i Nur Tefsiri, Risâle-i Belgrat, Risâle-i Vahdet-i Vücud, Risâle-i Devriye, Mevâidü’l-irfân isimli eserleri bulunmaktadır.
Şiirlerinden örnekler
Uyan Aç Gözünü
Uyan gözün aç durma yalvar güzel Allah'a
Yolundan izin ayırma yalvar güzel Allah'a
Her geceyi kaaim ol her gündüzü saim ol
Hem zikr ile daim ol yalvar güzel Allah'a
Bir gün bu gözün görmez hem kulağın işitmez
Bu fırsat ele girmez yalvar güzel Allah'a
Aslığı ganimet bil her saati nimet bil
Gizlice ibadet kıl yalvar güzel Allah'a
Ömrünü hiçe sayma kendini oda yakma
Her şam u seher yatma yalvar güzel Allah'a
Hey nice yatırsun dur olma bu safadan dur
Bahr-ı keremi boldur yalvar güzel Allah'a
Her vakt-i seherde bir lütfu gelir Allah'ın
Ol vakt uyanır kalbin yalvar güzel Allah'a
Allah'ın adın yadet, can ile dili şâd et
Bülbül gibi feryat et yalvar güzel Allah'a
Gel imdi Niyaziyle Allah'a niyaz eyle
Hacatı dıraz eyle yalvar güzel Allah'a
Hüda Davet Eder
Hüda davet eder elhamdülillah
Bu can dosta gider elhamdülillah
Hakikat Şehrine Çün rihlet oldu
Gönül durmaz uyar elhamdülillah
Duyaldan can ü dil vaslı habibi
Hem okur hem yazar elhamdülillah
Yakın geldi tulua Şems-i ruhum
Bugün kevnim doğar elhamdülillah
İlim dedikleridir halveti yar
Kamu ağyar gider elhamdülillah
Şehadet mansıbıdır ali mansıb
Bize veriliser elhamdülillah
Görüde mani yüzünden cemali
Bozuldu hep suver elhamdülillah
Biliştik bunda hem ihsanlar etti
Nasibimiz kadar elhamdülillah
Ne gam giderse dünyadan Niyazi
Visaline erer elhamdülillah
