Taaşşuk ı Talat ve Fitnat Romanının Özeti
Taaşşuk ı Talat ve Fitnat... Şemsettin Sami... Şemseddin Sami... İlk Türk romanı... Tanzimat romancılılığı... Tanzimat edebiyatı... Türk edebiyatı... Türk romancılığı... Detaylar Butik Kitap'ta...
Taaşşuk ı Talat ve Fitnat Romanının Özeti
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'ı (Talat ile Fitnat'ın Aşkı), Tanzimat döneminde pek çok türde yapıt üretmiş olan Şemsettin Sami yazmıştır. 1872'den 1873 yazına dek yazılan ve Hadîka gazetesinde parça parça yayımlanan roman, 1875 senesinde basılmıştır. Bu roman, ilk Türkçe roman unvanını taşımaktadır. Romanda teknik kusurlar vardır ama bunun nedeni Türk yazarların roman türünü yeni yeni öğrenmeleri ve bu türün teknik taraflarını tam olarak bilmemeleridir. Romantizmin ürünü sayılan bu eserde görücü usulü evliliğin yanlılığı anlatılmaktadır. Eserin dili, sadedir. Bu yönüyle de Tanzimat edebiyatının sadeleşme anlayışını yansıtmaktadır.
Talat, daha küçükken babasız kalmıştır ve bu yetim çocuğu annesi büyütmüştür. İşine giderken Hacı Mustafa'nın dükkânına uğrayan Talat, Fitnat'ın üvey babası Hacı Mustafa'dan tütün almaya başlamış bu esnada Fitnat'tı görmüştür. Fitnat'ın annesi, Fitnat'a hamile iken kocasından ayrılmıştır ve Hacı Mustafa ile dünya evine girmiştir. Bu evlilikten birkaç sene sonra kadıncağız dünyaya gözlerini yummuştur, Fitnat daha küçücükken öksüz kalmıştır.
Talat, Hacı Mustafa'nın üvey evlatı Fitnat'ı dükkana gelip giderken görmüştür ve ona âşık olmuştur. Aşkı da karşılıksız kalmamış; Fitnat da Talat'a aşık olmuştur. Hacı Mustafa, kızı Fitnat'ı hiç dışarı çıkarmamaktadır, bu yüzden kızcağız evde hapis gibidir. Talat da bir gün çarşaf giyerek kadın kılığına girmiş ve Fitnat'ın yanına çıkmıştır. İki sevgili bu sayede görüşmüştür.
Hacı Mustafa bir gün, Fitnat'ı Ali Bey isminde zengin ve yaşlı bir adam ile evlendirmeyi düşünmüştür. Fitnat da buna yanaşmamıştır, bunun nedeni Talat'ı sevmesidir. Sonuçta Hacı Mustafa'nın dediği olmuş, Fitnat Ali Bey'le evlendirilmiş ama buna dayanamadığı için intihar etmiştir. Fitnat ile dünya evine giren Ali Bey, genç kızın boynundaki muskayı (nüsha) açıp okumuş Fitnat'ın öz kızı olduğunu anlamıştır. Ali Bey bir müddet sonra delirmiş ve yaşama gözlerini yummuştur. Daha sonra tüm bu olanlar karşısında Talat da hayata gözlerini yummuştur.
