Tasvir Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Tasvir nedir, özellikleri nelerdir? Betimleme anlatım tarzı ve örnekleri... Betimleme niçin yapılır? Yazarlar, hangi hallerde betimlemeye başvurur? Betimlemede nelere dikkat etmek lazımdır? Detaylar Butik Kitap'ta...

09 Jul 2021 Genel 1361

Tasvir nedir? Özellikleri nelerdir?

Tasvir yani betimleme; insan, doğa, eşya ya da bir yerin kelimeler ile resmedilmesi, neredeyse görünür duruma getirilmesi, okurun gözünün önünde canlandırılmasıdır. Roman ya da öykülerin kurmaca dünyalarında bulunan şahıs, zaman, olay, yer vb. ögelerin sanatın suduğu olanaklardan faydalanılarak resim gibi canlandırılmasıdır. Soyut ve dilsel olarak yapılan tasvirler, romandaki atmosferi sağlamaktadır ve tüm romancılar, betimleme anlatım tarzını kullanıp belli şekillerde söz konusu ortamı oluşturmaya çalışır. Öykücüler ya da romancılar, eserlerini görselleştirip anlatılan olay ile alakalı olarak okuyucunun belleğinde bir izlenim uyandırmak üzere mekân, çevre, nesne, eşya ve insanları betimlemektedir.

Tasvir türleri nelerdir?

Betimleme, amaç ve araç olarak 2 biçimde kullanılır. Hünerini ortaya koymak isteyen romancılar ya da öykücüler betimlemeyi amaç olarak kullanır iken bir hadiseyi, düşünceyi ya da hissi anlatmayı arzu eden romancılar ya da öykücüler betimlemeyi araç olarak kullanır. Örneğin;

  • Namık Kemal İntibah’ın, Nabizade Nazım Zehra’nın baş kısmındaki tasvirleri amaç olarak kullanmıştır.
  • Halit Ziya Mai ve Siyah’ta yemek masası tasvirini araç olarak kullanmıştır.

Tasvir örneği

Aşağıda yer alan örnek tasvir, yani betimleme anlatım tarzına örnektir.

“Aksaray’da ufacık bir oda. Tantanalı değil, lakin pek temiz döşenmiş bir odada, yüzünde bir hüsn ü ânın harabeleri nümâyân, elli-ellibeş yaşlarında bir kadın, minder üstünde oturup bir şey dikiyordu. Gözü dikişte, eli iğnede, lâkin zihni başka yerde olup bir şey düşünüyor; düşüncükçe mahzûn ve mükedder olur gibi görünüyordu.” (Taaşşuk-ı Tal’at ve Fitnat/ s. 3).