Türk Edebiyatında Masal ve Özellikleri

Türk edebiyatında masal ve özellikleri... Masal nedir? Ne tür özellikleri vardır? Masalların yapısı... Detaylar Butik Kitap'ta...

16 Sep 2021 Genel 1092

Türk edebiyatında masal ve özellikleri

Genel olarak toplumun yarattığı, dilden dile, nesilden nesile devam eden, daha çok olağanüstü durum ve hadiseleri olağanüstü kahramanlarla anlatan edebi ürünlere masal denir. Masalların özelliklerini şöylece sıralayabiliriz:

  • Masallar tümüyle hayal gücüne dayalıdır. 
  • Mensurdur yani düz  yazı ile kaleme alınır. Düz yazı ile şiirin karışık olduğu masallar da vardır.
  • Anlatılanlar inandırıcı hale getirilmeye çalışılmaz.
  • Anonimdir.
  • Masallarda genel olarak iyi - kötü, doğru - yanlış, adalet - zulüm, alçakgönüllülük - kibir... vb. zıtlıklar verilir. 
  • Yer ve zaman belirsizdir. 
  • Genel olarak geniş zaman ya da öğrenilen geçmiş zaman kipi (-mişli geçmiş) tercih edilir.
  • Kısa ve yoğun bir türdür.
  • Kişiler toplumun her sınıfından seçilebilir. Cinler, periler, devler de masallarda bulunur.
  • Bazı masallar hayvanlar ile ilgilidir.
  • Masallar " bir varmış, bir yokmuş" veya " evvel zaman içinde, kalbur saman içinde" vb. kalıp ifadeler ile başlar. Bunlar tekerleme veya döşemedir. Tekerlemenin ardından olay ve dilek kısımları gelir. Masallarda dilek bölümü "Onlar ermiş muradına .. " veya " gökten üç elma düştü." biçimindedir.
  • Ulusal ve dinsel motifler yoktur.
  • Genel olarak eğitimsel bir amaç vardır.
  • Anonim masalların yanında yazarı belli olan masallar da vardır. Behçet Necatigil, Ziya Gökalp, Pertev Naili Boratav, Eflatun Cem Güney, Tahir Alangu masal yazmıştır. 
  • Destan ve halk hikayelerinden kısadır.
  • Secilere yer verilir.
  • Evrensel tarafları bulunmaktadır.
  • Betimleme, soru - yanıt, tekrar vb. anlatım tarzları kullanılır. 
  • Masallarda semboller kullanılır. 
  • Türk masallarıyla alakalı derleme çalışmaları yapan ilk kişi Ziya Gökalp'tir.
  • Türk masallarıyla alakalı ilk önemli bilimsel çalışmaysa lgnacz Kunos'a aittir.