Cemali Kimdir? Eserleri Nelerdir?

Cemali kimdir? Eserleri nelerdir? Divan edebiyatı... Eski Türk edebiyatı... Klasik şiir... Divan şiiri... Detaylar Butik Kitap'ta...

29 Jun 2022 Genel 541

Cemali kimdir? Eserleri nelerdir?

Şeyhî’nin kuzeni olan Cemâlî, Fatih Sultan Mehmet dönemindeki şairlerindendir ve Akşehirlidir. Fethin ardından İstanbul’a gelmiş olan şair, kaleme aldığı kasidelerle kıtalarında İstanbul’ un fethedilmesini anlatmıştır ve Fatih Sultan Mehmet’i övmüştür. Kasidelerinin yanı sıra gazelleriyle kıtalarında da övgüler yapan Cemâlî, sevgiliyle aşk konulu gazeller de kaleme almıştır. Cemâlî’nin şiirlerinde döneminde kendisine özgü buluşlarla deyişleri bulunmaktadır. Ahmet Paşa, Cem Sultan ile Karamanlı Aynî vb. Cemalî de ebced ile manzum tarih düşürmüştür. Bunun yanı sıra elif harfiyle noktalı harfleri kullanmaksızın gazeller kaleme almıştır. Cemâlî’nin bilinen yapıtları, Divan, Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrîn’inine yazdığı zeyl, Hümâ ve HümâyûnMiftâhu’l-FerecResâil, Der-beyân-ı Meşakkat-ı Sefer ü Zarûret ü Mülâzemet ve Yûsuf u Züleyhâ’dır.

  • Hümâ vü Hümâyûn, (Gülşen-i Uşşâk)’u 1446 senesinde II. Murat için kaleme almıştır. Yapıttaki Hümâ erkek, Hümâyûn da kadın kahramandır ve şair, bu iki kahraman arasındaki aşkı ele almıştır.
  • Miftâhu’l-Ferec, dini konulu bir eserdir ve 1456 senesinde Fatih Sultan Mehmet'e sunulmuştur. Yapıtta Fatih Sultan Mehmet için kaleme alınmış kasîdeler de vardır.
  • Resâil (Risâle-i Acîbe) de şairin Miftâhü’l-Ferec mukaddimesinde ‘acayib’ diye zikrettiği ve Fatih’e arz etmiştir bir eserdir.
  • Cemâlî, Resail isimli yapıtın Türk dilinde ilk kez kendisi tarafından kaleme alındığını şu satırlar ile belirtmiştir:

"Gerçi anılur Resâil ismile/ Lîk Türkî yog ıdı bu resmile"

  • Cemâlî, Arnavutluk seferiyle ilgili Der-beyân-ı Meşakkat-ı Sefer ü Zarûret ü Mülâzemet ismini taşıyan ve bu seferi anlatan 73 beyitten oluşan bir mesnevi kaleme almıştır.