Hacı Bayram Veli Kimdir? Şiirlerinden Örnekler
Hacı Bayram Veli kimdir? Şiirlerinden örnekler... Halk edebiyatı... Mutasavvıf şairler... Tasavvuf... Şiir... Detaylar Butik Kitap'ta...
Hacı Bayram Veli kimdir?
Hacı Bayram Velî’nin asıl adı Nûman’dır. Ankara yakınlarındaki Solfasol (Zülfadl) köyüne mensuptur. Medrese eğitimi almıştır, kendisi de Ankara’da Kara Medrese-Melike Hatun Medresesi’nde müderrislik yapmıştır. Hamidüddin Aksarayî (Somuncu Baba) tarafından Şeyh Şücâ aracılığıyla Kayseri’ye davet edilmiştir, burada ona bağlanmıştır. Müderrisliği bırakmıştır, şeyhi ile beraber Rum, Hicaz ve Şam’a gitmiştir. Mekke’de 3 sene kalmıştır, şeyhi ile Aksaray’a göçmüştür, şeyhinin ölümünün ardından Ankara’ya dönerek Halveti’ye ve Nakşibendî tarikatlarını birleştirip Bayramiye tarikatını kurmuştur. Onun yolu ilim ve tasavvufun bileşiminden oluşur. Müritleri arasında Yazıcızade Mehmet Efendi, Fatih’in Hocası Akşemseddin, Dede Ömer Sikkinî, Akbıyık, Kızılca Bedrettin ve Eşrefoğlu Rûmî bulunmaktadır. Ününün Anadolu’ya yayılmasını çekemeyenler II. Murat’a onun dinden ayrıldığını belirtmiştir. Padişah da bunun üzerine onu Edirne’ye davet etmiştir, sonra da özür dilemiştir. Müstakil bir yapıtı bulunmamaktadır. Aruz ile iki, hece ile 3 şiiri bulunmaktadır
Şiirlerinden örnekler
Örnek 1
N´oldu bu gönlüm n´oldu bu gönlüm
Derd-u gam ile doldu bu gönlüm
Yandı bu gönlüm yandı bu gönlüm
Yanmada derman buldu bu gönlüm
Yan ey gönül yan yan ey gönül yan
Yanmadan oldu derdine derman
Pervane gibi pervane gibi
Şem´ine aşkın yandı bu gönlüm
Gerçi ki kandı gerçeğe yandı
Rengine aşkın cümle boyandı
Kendide buldu kendide buldu
Matlabını hoş buldu gönlüm
Sevad-ı a´zam sevad-ı a´zam
Belki oluptur Arş-ı muazzam
Matlab-ı canan matlab-ı canan
Olsa acep mi şimdi bu gönlüm
Seyr-i billahtır seyr-i billahtır
Li maallahtır fena fillahtır
Ayinesinde ayinesinde
Gird-i sivayı buldu bu gönlüm
El fakru fahrı el fakru fahri
Demedi mi ol alemler fahri
Fahrini zikrin fahrini zikrin
Mahv-u fenada buldu bu gönlüm
Bayramı imdi Bayramı imdi
Bayram edersin yar ile şimdi
Hamd-ü senalar hamd-ü senalar
Yar ile bayram kıldı bu gönlüm
Örnek 2
Bilmek istersen seni,
Cân içre ara cânı.
Geç cânından bul ânı,
Sen seni bil, sen seni.
Kim bildi ef´âlini,
Ol bildi sıfâtını,
Anda gördü zâtını,
Sen seni bil, sen seni.
Görünen sıfâtındır,
Anı gören zâtındır,
Gayri ne hâcetindir,
Sen seni bil, sen seni.
Kim ki hayrete vardı,
Nûra müstağrak oldu,
Tevhîd-i zâtı buldu,
Sen seni bil, sen seni.
Bayram özünü bildi,
Bileni anda buldu,
Bulan ol kendi oldu,
Sen seni bil, sen seni.
Örnek 3
Benim maksûdum âlemde
Değildir lâkin illâ hû
Bu benim derdime dermân
Değildir lâkin illâ hû
Onun nakş-ı hayâlinden
Cihân bir zerre olmuştur
Nazar etsen o zerreden
Görünmez lâkin illâ hû
Değildir hûrî vü gılman
Ne cennet köşkü ne Rıdvân
Bu benim gönlüme sultan
Değildir lâkin illâ hû
A Bayrâmî eğer idrâk
Edersen bu âlemde
Bu sırrın sırrına kimse
Erişmez lâkin illâ hû
