Metin Tahlili ve Metin Şerhi Nedir?

Metin tahlili ve metin şerhi nedir? Metin çözümlemesi... Tahlil... Eski Türk edebiyatı... Divan edebiyatı... Analiz... Metin analizi... Detaylar Butik Kitap'ta...

11 May 2022 Genel 4819

Metin tahlili ve metin şerhi nedir?

Metin tahlili: Analiz ve çözümleme anlamlarına gelen metin tahlili dil ile yaratılan metinleri inceleyerek çözümlemektir. Metin tahlilinde yazınsal yapıt bütünsel olarak çözümlenmektedir. Yapı, dil, biçem ve içerik başlıkları çözümlemenin adımlarını oluşturmaktadır ve bunlar sistemli olarak gerçekleştirimektedlir. Metin tenkidi daha öznel ve yargılayıcıyken metin tahlili açıklayıcıdır. Tenkit bir eser ile sınırlanabileceği gibi daha geniş bir biçimde bir dönemi ya da sanatkara da yönelebilmektedir. Ancak metin tahlili bir metin üstünde yoğunlaşmaktadır. Bir açıdan tahlil girişimi, tek bir metinden hareket edip geneli yakalamaya dönük bir çalışmadır. Tahlilci tenkitçiye nazaran daha ağırbaşlıdır ve ciddidir.

Metin şerhi: “Açma, açıklama, izah etme, genişletme, ayırma, yarma” manalarına gelen şerh, kavramsal olarak bir metnin anlam ve ifade sırlarını çözümlemek, izah etmek ve yorumlamaktır. Dinsel metinlerin (ayetlerle hadisler) anlaşılmasına yönelik olarak ortaya çıkan metin şerhi, okuyucunun metnin derin yapısını anlayamayacağı yargısından yola çıkıp anlamsal açıklamalarda bulunmaktadır. “Bu metin ne söylüyor?” metin şerhinin yanıtlamaya çalıştığı sorudur. Bundan dolayı sözcükleri, mazmunları, sözcük gruplarını, ibarelerle tümceleri ayrı ayrı anlamsal değerlendirmeye tabi tutar; şiirin ölçü, nazım şekliyle çeşidini ortaya koymaktadır.