Nazım Hikmet Kimdir? Eserleri Nelerdir?

Nazım Hikmet kimdir? Eserleri nelerdir? Cumhuriyet dönemi Türk şiiri... Toplumcu gerçekçi şiir... Sosyal gerçekçi şiir... Detaylar Butik Kitap'ta...

10 Aug 2022 Genel 301

Nazım Hikmet kimdir? Eserleri nelerdir?

Toplumcu gerçekçi edebiyatın öncüsü olan Nazım Hikmet, ilk şiirlerini ölçülü ve kafiyeli yazmıştır. Mevlevi olan dedesi Nazım Paşa, şiir hususunda ondaki ilk uyanışı başlatan kişidir. Yayımlanmış ilk şiiri olan “Servilikler”i Yahya Kemal düzeltmiştir. Yeni Mecmua, Alemdar, Kitap, Ümit gibi dergi ve gazetelerde Milli Mücadele ruhunu yansıtan şiirler yazmıştır. İlk şiirlerini hece vezniyle ve kafiyeli olarak yazmıştır. 1921 yılında Milli Mücadeleye katılmak için İnebolu’ya geçmiş, burada Almanya’dan gelen Spartakislerle tanışmış ve onların sosyalizm hakkındaki fikirlerinden etkilenerek sonraki dönemde savunacağı fikirlerin çerçevesini belirlemiştir. Bolu’da öğretmenliğe başlamış, buradan Moskova’ya geçmiştir. Rusya’daki öğrenim yıllarında fütürist şair Mayakovski’nin sanat görüşünü benimsemiş, ölçülü ve uyaklı şiiri terk etmiştir. Sanatçı, 1924 yılında Rusya’dan gizlice döndükten sonra içerik, biçim ve tema bakımından yeni şiirleriyle serbest nazmın ve toplumcu şiirin ilk örneklerini vermiştir. Aydınlık, Orak-Çekiç isimli dergilerde çalışmıştır. TKP’ye üye olanların tutuklanmaya başlaması üzerine tekrar Moskova’ya kaçmış, İstiklal Mahkemeleri’nde gıyaben vatana ihanet suçundan 15 yıl hüküm giymiştir. Bir süre sonra gizlice Türkiye’ye girerken Hopa’da yakalanmış ve çıkarılan aftan yararlanarak 3 yıl hapse mahkum edilmiştir. Bu yönüyle pek çok şairi de etkilemiştir. Tahliye olduktan sonra 1929 yılında Resimli Ay dergisinde “Putları Yıkıyoruz” başlıklı bir kampanya başlatmış, Abdülhak Hamit ile Mehmet Emin’i hedef almıştır. portreler, Taranta Babu’ya Mektuplar, Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı, Yolcu gibi kitaplarından dolayı yargılanmış, 28 yıl hapse mahkum edilmiş, İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa hapishanelerinde kalmıştır. 1949 yılında “Nazım’a Özgürlük” adıyla yurt içinde bir kampanya başlatılır ve Nazım, 1950 yılında Demokrat Parti’nin çıkardığı yasayla affedilir. Varşova’da düzenlenen şiir etkinliğine katılmak için istediği iznin verilmemesi ve çürüğe çıkarılmasına rağmen askere çağırılması üzerine yaşadığı tedirginlikle 1951 yılında ülkeyi terk eder, bunun üzerine Türk vatandaşlığından çıkartılır. Polonya vatandaşı olur, anne tarafından dedelerinin soyadı olan Borzenski soyadını alır. Nazım Hikmet, şiir dışında roman, tiyatro, masal, mektup gibi türlerde de eserler vermiştir. Türk şiirinin en önemli toplumcu gerçekçisidir. Şiirlerinde işçi-köylü düalitesini, kapitalizm karşıtlığını, Milli Mücadele’nin emperyalizm karşısındaki durumunu, memleket özlemini, aşk duygusunu romantik bir şekilde işlemiştir.

            Onun şiirinde ses önemli bir değerdir. Gerek kelimelerle kurduğu ritimde gerekse mısra yapısındaki özel uygulamalarla sesi öne çıkarmış, böylece şiirinin estetik yapısını kurmuştur. Etkili kafiye ve durakları tercih ederek sesi öne çıkarmıştır. Bu noktada Mayakovski’nin ve fütürizmin etkisini yadsımamak gerekir. Özellikle “Açların Gözbebeklerinde” isimli şiirinde Mayakovski’yi taklit etmiştir. Şair, sesi ön plana çıkarmak için Divan ve Halk şiirinden yararlanmıştır. Konuşma dilinin imkanlarını genişletmiştir. Onun dikkat çeken en önemli tarafı biçim-içerik ilişkisini çok iyi bir biçimde kurmasıdır. Sanat hakkındaki görüşlerini “Sanat Telakkisi” adlı şiirinde vermiştir.

 

Eserleri:

Şiir: 835 Satır, Jokond ile Si-Ya-u, Memleketimden İnsan Manzaraları, Kuvayı Milliye Destanı

Tiyatro: Kafatası, Yusuf ile Menofis

Roman: Kan Konuşmaz

Masal: Sevdalı Bulut

Mektup: Kemal Tahir’e Mahpushaneden Mektuplar