Süleyman Çelebi Kimdir?
Süleyman Çelebi kimdir? Mevlid'den örnek metin... Divan edebiyatı... Vesiletü'n Necat... Türk edebiyatı... Klasik Türk edebiyatı... Detaylar Butik Kitap'ta...
Süleyman Çelebi kimdir?
Süleyman Çelebi, Sultan Bayezid’in Divân-ı Hümâyun imamlığı görevini yapmıştır, ardından 802/1400’de inşa edilen Bursa Ulu Camiî baş imamlığına getirilmiştir ve yaşamının sonuna dek bu görevde kalmıştır. Buharalı Şeyh Emir Sultan’dan dersler almıştır. “Çelebi” unvanı da onun bilgili ve kültürlü biri olduğunu ortaya koymaktadır. Vesiletü’n Necat, tevhit, ilâhî, münacat, naat, velâdet, miraç, hilat, hicret, nasihat, vefat, istimdat (dua), hatime vb’leri olan “Dini- tasavvufî Türk edebiyatı edebî tür”üdür. Kitap, 732 beyitten oluşmaktadır ve Türk edebiyatında benzeri olmayan bir özelliğe sahiptir. Mevlid, Türk ulusunun Kur’ân-ı Kerim’den sonra en çok okuduğu kitaptır. Bu açıdan folklorik bir özelliğe sahiptir.
Baştan sona Peygamber’in hayatının anlatıldığı bir eser olan Mevlid, 9 bölümden oluşur:
- Tevhid-münacat ve kitabın yazılış sebebi
- Âlemin yaratılmasının sebebi
- Hz. Muhammet'in nurunun yaratılması ve Hz. Âdem’den başlayarak Peygamber’in alnında karar kılması
- Veladet
- Peygamberin mucizeleri,
- Miraç
- Peygamber’in vasıfları ve Peygamber’in tebliğ vazifesini yerine getirmesi
- Peygamber’in vefatı
- Son
Mevlid’in en uzun kısmı, 145 beyitten oluşan “velâdet bölümü”dür. Mevlid okuyan kimselere “mevlid-hân” denilmiştir.
Mevlid'den örnek metin...
Mefhar – i Mevcudât, Hazret-i Fahr-i Alem
Muhammed Mustafâ râ Salevât
Allâh adın zikredelim evvela
Vacib oldu cümle işte her kula
Allâh adın her kim ol evvel anâ
Her işi âsan eder Allâh anâ
Allâh adı olsa her işin önü
Hergiz ebter olmaya anın sonu
Bir kez Allâh dese şevkile lisan
Dökülür cümle günah misli hazan
İsm-i pâkin pâk olur zikreyleyen
Her murada erişir Allâh diyen
Aşk ile gel imdi Allâh diyelim
Dert ile göz yaş ile ah edelim
Ola kim rahmet kıla ol padişah
Ol Kerimü ol Rahimü ol ilâh
Birdir ol birliğine şek yokdürür
Gerçi yanlış söyleyenler çok dürür
Cümle alem yok iken ol var idi
Yaradılmıştan Gani Cebbâr idi
Var iken ol yok idi ins-ü melek
Arşü ferşü ayü güm hem nüh felek
Sün ile bunları, ol var eyledi
Birliğine cümle ikrar eyledi
Kudretin izhâr edüp hem ol Celil
Birliğine bunları kıldu delil
‘Ol! ‘ dedi bir kere var oldu cihan
‘Olma! ‘ derse, mahv olur ol dem hemân
Haşre dek ger denilirse bu kelâm
Nice haşr ola, bu olmaya temâm
Pes Muhammeddir bu varlığa sebeb
Sıdk ile ânın rızasına kıl taleb
Ey azizler işte başlarız söze
Bir vasiyet kılarız illa size
Ol vasiyyet kim derim hem tuta
Mis gibi kokusu canlarda tüte
Hakk Teala rahmet eyleye anâ
Kim beni ol bir dua ile anâ
Her kim diler bu duada buluna
Fatiha ihsan ede ben kuluna
