Terbi Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Terbi nedir? Özellikleri nelerdir? Terbi örnekleri... Divan edebiyatı... Divan şiiri... Dörtlüklerle kurulan nazım şekilleri... Detaylar Butik Kitap'ta...
Terbi nedir? Özellikleri nelerdir?
Terbi “dörtleme” anlamına gelir. Bir gazelin beyitlerinin üzerine başka bir şair tarafından yazılmış olan iki dize ile oluşmaktadır. Terbi yapan şair, aynı vezin ve uyağı kullanmak mecburiyetindedir. Uyak düzeni (aa)aa/(bb)ba/(cc)ca/(dd)da…dır. İlave edilen iki dizeye zamîme adı verilir. Bir zamimenin ilave edildiği beyit ile anlam açısından kaynaşması lazımdır. Az kullanılmış bir şekildir.
Terbi örneği
YAHYA KEMAL'İN GAZELİNİ TERBÎ'
Gülsitân-ı aşk nesîmi bûy-i cânandan geçer,
Mâh-ı gurbet pâ-be-pâ meh-rûy-i cânandan geçer,
Bir hıyâbandır ki hasret kûy-i cânandan geçer,
Her geçen cânâna peyvest olmadan candan geçer.
Tâ elestten yağdırır bârân-ı mestî ebr-i aşk,
Bitmeyen hengâmesin, tâ haşre dek ey devr-i aşk,
Cümle lezzetten lezîz iksîrsin ey zehr-i aşk,
Zevki derdinden alan her rûh dermandan geçer.
Aşk, râhın nâr imiş hiç sâlikin dönmez geri,
Câm-ı Cem’çün verdiler hep tövbesiz cân u seri,
Meyve-i memnû’dan tadmak günâhından beri,
Kârbân-ı aşk bitmez bir beyâbandan geçer.
Zehr olur hecrinde her bir cür’a kim nûş eylese,
Hem-nişîn eyler, kamîsin tutsa ber-dûş eylese,
Pîr olur Ya’kūb bir savt-ı ceres gûş eylese,
Mahfe-i Yûsuf sanır vâdî-i Ken’an’dan geçer.
Hem giriftâr-ı garâmız hem şikâr-ı gül-cemâl,
Söylemek olmaz Mürîd, efsûn imiş zevk-ı visâl,
Dinlemekçün mâcerâ-yı hecri nâyından Kemâl,
Mevkib-i yâran civâr-ı beytü’l-ahzandan geçer.
